Peter Francis Bourgeois, 1791
Wariant tytułu:  „Giełda londyńska”

olej, płótno; 190 x 160 cm

nr w bazie strat wojennych: 63072

Akcja namalowanego w 1791 roku przez angielskiego malarza Petera Francisa Bourgeois obrazu rozgrywa się we wnętrzu rotundy Bank of England, pomieszczeniu pełniącym ongiś funkcję giełdy papierów wartościowych. Naprzeciw siebie zgromadzone zostały – jak na wielkim teatralnym proscenium – dwie grupy postaci rozdzielone przesuniętym na lewo przeźroczem dużego portalu. Kompozycja obrazu pokazuje, że mamy do czynienia z grupą protagonistów i obserwujących ich z boku statystów. Rozpoznać można konkretne postaci historyczne m.in.: króla Polski Stanisława Augusta, Michała Poniatowskiego, arcybiskupa gnieźnieńskiego i prymasa, Williama Augusta Bowlesa, samozwańczego przywódcę Indian z plemion Creek i Cherokee, Szymona Brodowskiego, służącego prymasa Poniatowskiego, Izabelę z Flemmingów Czartoryską, generałową ziem podolskich, Franciszka Bukaty, posła nadzwyczajnego i ministra pełnomocnego w Londynie, Michała Kleofasa Ogińskiego, miecznika litewskiego, jego żonę – Izabelę z Lasockich Ogińską.

Prymas Michał Poniatowski, który zamówił dzieło, napisał w liście do swojej siostrzenicy: „(…) Ponieważ nie spotkałem tu piękniejszego wnętrza niż to, które znajduje się w Banku, zaproponowałem mu (Peterowi Francisowi Bourgeois) namalowanie go i umieszczenie w nim jakiegoś tuzina Polaków, tych, którzy tu bawią teraz w Londynie, i tych, którzy nigdy tu nie byli”. Obraz przygotowywany na wielką doroczną wystawę malarstwa w Royal Academy w 1791 roku dotarł do Warszawy dopiero jesienią następnego roku. Znajdował się w galerii Stanisława Augusta Poniatowskiego (oznaczony numerem 1872) i określony był jako „Giełda londyńska”, bez podania nazwiska autora. Na odwrocie obrazu znajdował się napis zawierający dedykację obrazu królowi polskiemu przez jego autora, Petera Francisa Bourgeois, wyposażoną w apologetyczne treści.

„Portret zbiorowy osobistości polskich we wnętrzu rotundy Banku Anglii” w chwili zaginięcia był własnością Państwowych Zbiorów Sztuki - zdobił wnętrze Sali Różowej Pałacu Blanka.

Obraz był dziełem znacznie wybitniejszym w porównaniu z drugą wersją tej kompozycji znajdującą się obecnie w warszawskim Muzeum Narodowym. W zaginionym dziele kształtowanie form było bardziej zróżnicowane i swobodniejsze, postaci nabierały plastyczności i miękkości. Zmieniła się także galeria portretowanych.

Dzieło zostało zagrabione prawdopodobnie latem 1944 roku przez Niemców.

Do dziś jego los jest nieznany.